Stronki na blogu

piątek, 11 listopada 2011

Kobieta w horrorze (Spoilery)

W slasherach na przestrzeni lat ukształtował się pewien zwyczaj, który powielany jest w każdym kolejnym tego typu filmie. Postać final girl rozsławiły w latach 70-tych Sally Hardesty (Marilyn Burns) w "Teksańskiej masakrze piłą mechaniczną" (1974) oraz Laurie Strode (Jamie Lee Curtis) w "Halloween" (1978). Od tego czasu widzowie mają okazję obserwować schematyczne postacie nie tylko w slasherach, ale często również i w survivalach. Slasher (czasami także survival) stał się pewnego rodzaju przestrogą dla młodych osób - potępia wszelkie amoralne zachowania (za lekkomyślność grozi śmierć) równocześnie aprobując cnotę (wstrzemięźliwość jest gwarantem przeżycia).

Final girl, jak sama nazwa wskazuje, jest kobietą, która wychodzi cało z konfrontacji z psychopatycznym mordercą. Najczęściej posiada cechy typowo męskie, wedle stereotypu oczywiście, które objawiają się przede wszystkim w jej nadzwyczajnej sile (zarówno psychicznej, jak i fizycznej), odwadze oraz sprycie. W chwilach zagrożenia nie poddaje się panice, jest zdeterminowana, aby przeżyć, nawet jeśli ceną tego byłaby walka z zabójcą. Final girl często jest oziębła seksualnie - niejednokrotnie jest dziewicą, która w przeciwieństwie do jej znajomych nie wykazuje żadnego zainteresowania seksem. Nie jest skora do brania jakichkolwiek używek: czy to alkoholu, czy narkotyków. W przeciwieństwie do pozostałych bohaterów filmu jest inteligentna, racjonalnie patrzy na życie i unika tzw. dobrej zabawy. Często wykpiwana przez swoich przyjaciół w momencie zagrożenia staje się ich jedyną nadzieją na przeżycie.
Poniżej zamieszczam kilka sylwetek takich typowych final girl (moich ulubionych), występujących we współczesnym kinie grozy.

1. Erin (Jessica Biel) "Teksańska masakra piłą mechaniczną" (2003) - nie pije, nie pali trawki (awantura o marihuanę w początkowej scenie w samochodzie). Posiada silne poczucie moralności (nie zgadza się porzucić ciała samobójczyni na pustkowiu). Zawsze służy pomocą (próbuje posadzić Starego Monty'ego na wózku inwalidzkim). Zawsze stawia na swoim (pierwsze głosowanie odnośnie pozostawienia ciała samobójczyni w młynie oraz następne dotyczące zaniechania poszukiwań Kempera - oba wygrywa).Opanowała umiejętności będące domeną mężczyzn (otwiera kłódkę do toalety bez klucza - twierdzi, że nauczyła się tego od braci; odpala silnik samochodu za pomocą noża - podobno zna to z Izby Dziecka). Wygrywa w pojedynku z kanibalistyczną rodzinką (zabija szeryfa Hoyta i pozbawia ręki Leatherface'a).

2. Jessie Burlingame (Eliza Dushku) "Droga bez powrotu" (2003) - aseksualne imię (zarówno męskie, jak i żeńskie). Posiada silne poczucie moralności (obwinia siebie za śmierć przyjaciół, którzy zorganizowali wycieczkę do lasu specjalnie dla niej). Zawsze stawia na swoim (początkowa scena, w której zmusza Chrisa do dźwigania toreb). W finale staje się nieocenioną pomocą dla Chrisa w walce z kanibalami (scena z łukiem).

3. Julie James (Jennifer Love Hewitt) "Koszmar minionego lata" (1997) - nie poje alkoholu (impreza z okazji 4 lipca, podczas której w przeciwieństwie do swoich przyjaciół, ani razu nie sięga po alkohol). Posiada silne poczucie moralności (najdłużej upiera się, aby powiadomić policję o wypadku na drodze). Zawsze służy pomocą (bez zastanowienia rusza na ratunek przyjaciołom, gdy dowiaduje się o grożącym im niebezpieczeństwie). Z pomocą Ray'a udaje się jej wyeliminować mordercę.

4. Sidney Prescott (Neve Campbell) "Krzyk" (1996) - aseksualne imię (zarówno męskie, jak i żeńskie). Nie pije, nie zażywa narkotyków, ani innych używek. Aż do końcowych scen filmu pozostaje dziewicą. Posiada silne poczucie moralności (w odpowiedzi na zniewagę zadaje cios w twarz Gale, ale nazajutrz ją przeprasza). Długo opiera się naleganiom Billy'ego odnośnie seksu. W finale zabija swojego chłopaka mordercę.

Odchodząc odrobinę od schematyczności w charakterystyce bohaterów horrorów poniżej zamieszczam bonusową sylwetkę kobiety, która przez cały czas trwania filmu przejawia podręcznikowe cechy final girl, aby w zakończeniu zdjąć maskę cnoty i zaprezentować widzom oblicze zimnej morderczyni.

Bonus. Mandy Lane (Amber Heard) "Wszyscy kochają Mandy Lane" (2006) - nie pije alkoholu, nie zażywa narkotyków, ani innych używek. Nie umawia się z chłopcami, ani nie uprawia seksu (ignoruje zaloty wszystkich kolegów ze szkoły). Stara się zapewnić pewnego rodzaju "duchowe wsparcie" dla koleżanek, mających problemy z facetami. W finale okazuje się być morderczynią wespół z kolegą, którego zabija.

Przeciwwagę dla final girl stanowią osoby (przede wszystkim kobiety), które nie grzeszą inteligencją, wydają się być całkowicie wyzbyci wszelkich zasad moralnych i bez żadnych zahamowań korzystają z różnego rodzaju używek. Dla nich nade wszystko liczy się dobra zabawa, bez względu na jej konsekwencje. Przyjrzyjmy się sylwetkom takich "pewnych ofiar", pojawiających się w wyżej wymienionych horrorach.

1. Pepper (Erica Leerhsen) "Teksańska masakra piłą mechaniczną" (2003) - rozwiązła seksualnie (mimo, że Andy'ego poznała niedawno nie ma żadnych oporów przed obmacywaniem się z nim). Posiada słabe poczucie moralności (nie zgadza się na porzucenie ciała samobójczyni, ale za to jest gotowa na pozostawienie Kempera samemu sobie). Nie zwraca uwagi na konsekwencje swoich, ani czyichś czynów (prosi Morgana o zabicie szeryfa Hoyta w momencie, w którym jeszcze nie wie, iż jest on mordercą). Słaba psychicznie, w chwilach zagrożenia polega tylko i wyłącznie na innych (tuż przed atakiem Leatherface'a jest w stanie jedynie panikować, podczas gdy Erin stara się odpalić silnik samochodu). Ginie pod ostrzem piły mechanicznej, nie próbując nawet stawić czoła mordercy.

2. Francine (Lindy Booth) "Droga bez powrotu" (2003) - rozwiązła seksualnie (bez zahamowań rozbiera swojego chłopaka na drodze w lesie, twierdząc, że i tak podczas seksu zawsze ich ktoś nakrywa). Pali zarówno papierosy, jak i trawkę. Nie szanuje prywatności innych (bez zastanowienia przeszukuje samochód Chrisa na nadziei na znalezienie jakichś przedmiotów dla niej przydatnych). Nie zwraca uwagi na piękno natury, gustuje w wielkich miastach, pełnych miejsc, gdzie można się zabawić. Zamordowana z zaskoczenia za pomocą drutu kolczastego.

3. Helen Shivers (Sarah Michelle Gellar) "Koszmar minionego lata" (1997) - rozwiązła seksualnie (w początkowej scenie na plaży bez oporów obłapia swojego chłopaka). Próżna (najpierw liczy się dla niej tylko wygrana w wyborach miss oraz zaistnienie w branży aktorskiej. Później poznajemy jej obsesję na punkcie włosów). Słaba psychicznie (po potrąceniu człowieka wpada w panikę, jest marionetką w rękach swoich przyjaciół - robi, co jej każą, nie będąc w stanie samej podjąć decyzji). Ginie pod koniec filmu.

4. Tatum Riley (Rose McGowan) "Krzyk" (1996) - rozwiązła seksualnie (na każdym kroku obściskuje się ze swoim chłopakiem). Nie posiada żadnych oporów moralnych (jest wniebowzięta, gdy Sidney wymierza cios Gale i dziwi się koleżance, która decyduje się ją przeprosić). Nade wszystko ceni sobie dobrą zabawę (bez względu na konsekwencje namawia Sidney na imprezę w gronie przyjaciół). Nie grzeszy inteligencją (w garażu jest przekonana, że za mordercę przebrał się jej znajomy). Pije alkohol (ginie podczas swojej wycieczki do garażu po piwo).