Bogaty
emerytowany bankier Theo Conroy, jego młoda żona, aktorka Susanna i
ich sześcioletnia córka Ella wyjeżdżają na walijską wieś.
Zatrzymują się w wynajętym domu na wzgórzu, gdzie zamierzają
zostać kilka tygodni, spędzając czas jedynie we własnym gronie.
Choć Theo i Susanna starają się utrzymać swój związek, oboje
czują, że między nimi nie jest już tak jak dawniej. A wspólny
wypoczynek na angielskiej prowincji wbrew oczekiwaniom nie poprawia
ich sytuacji. Osobliwy dom należący do tajemniczego jegomościa
coraz bardziej niepokoi bezskutecznie walczącego ze swoją
zazdrością Theo. Mężczyznę, podobnie jak jego żonę i córkę,
nawiedzają niezwykle realistyczne koszmary senne.
Niezidentyfikowany cień, zagadkowe zdjęcie, samoistnie otwierające
się drzwi: wszystko wskazuje na to, że z tym miejscem jest coś
mocno nie w porządku. Że jego tymczasowym domownikom grozi
śmiertelne niebezpieczeństwo, a przynajmniej takie przeczucie
narasta w Theo. Zmęczonym i zestresowanym człowieku, który
powątpiewa w szczerość swojej ukochanej żony.
Pod
koniec lat 90-tych XX wieku David Koepp na kanwie powieści Richarda
Mathesona stworzył horror nastrojowy pt. „Stir of Echoes” (pol.
„Opętanie”) z Kevinem Baconem w roli głównej. I to był
początek męskiej przyjaźni trwającej do dziś. Przyjaźni, bez
której „You Should Have Left” najprawdopodobniej nigdy by nie
powstał. Kilka lat temu Kevin Bacon powiedział Davidowi Koeppowi,
że powinni nakręcić przerażający, niezbyt drogi obraz o
małżeństwie. Koepp natychmiast pomyślał o swoim ulubionym
filmie, „Dziecku Rosemary” Romana Polańskiego, i bez dłuższego
namysłu przystał na propozycję przyjaciela. Koepp wziął na
siebie scenariusz, który na bieżąco omawiał z Baconem. W pewnym
momencie aktor podsunął mu powieść Daniela Kehlmanna pod tytułem
„You Should Have Left” (której Koepp nigdy wcześniej nie
czytał), mówiąc, że wiele z tego, o czym rozmawiali znajduje się
tutaj. Ostatecznie zdecydowali się przełożyć na ekran historię
Daniela Kehlmanna, nadając filmowej wersji ten sam tytuł. Zdjęcia
powstawały w Walii, między innymi w wakacyjnym domu w Llanbister,
zaprojektowanym przez znanego architekta Johna Pawsona. Planowano
dystrybucję kinową, ale z powodu pandemii COVID-19 film
zdecydowano się rozpowszechnić w Internecie – na platformy VOD
trafił w czerwcu 2020 roku.
Kevin
Bacon, Amanda Seyfried i mała Avery Tiiu Essex w hollywoodzkim
nadnaturalnym horrorze psychologicznym, w reżyserii i na podstawie
scenariusza Davida Koeppa, twórcy między innymi „Opętania”
(1999) i „Sekretnego okna” (2004), opartego na minipowieści
Stephena Kinga pt. „Tajemnicze okno, tajemniczy ogród”. „You
Should Have Left”, adaptacja, ewentualnie ekranizacja (nie potrafię
stwierdzić, gdyż oryginału nie miałam przyjemności poznać),
powieści Daniela Kehlmanna pod tym samym tytułem, to obraz
stworzony przez człowieka wprost zachwyconego renesansem, jaki od
paru lat przeżywa filmowy horror. Produkcjami często zawierającymi
ważne komentarze społeczno-obyczajowe i w wielu przypadkach
nieposiadającymi dużego budżetu. Minimalistycznymi w formie i
maksymalistycznymi w przekazie, ogólnie rzecz ujmując.
Intensywnymi, głębszymi horrorami stojącymi w kontrze do
plastikowych straszaków, w których aż roi się od efektów
komputerowych i prymitywnych jump scenek. „You Should Have
Left” to horror z niewieloma praktycznymi efektami i bodaj żadną
ingerencją komputera. W każdym razie ja takowej nie odnotowałam.
Film z gotyckim posmaczkiem. Koncentrujący się przede wszystkim na
opowiadaniu intrygującej historii i budowaniu adekwatnego klimatu.
Historii niepozbawionej niezwykłości, ale pod wieloma względami
także mocno prozaicznej. Mamy małżeństwo z problemami. Majętnego
emerytowanego bankiera, mającego niekoniecznie uzasadnioną złą
sławę oraz dużo młodszą od niego aktorkę. Ta różnica wieku
była celowa – David Koepp i Kevin Bacon chcieli przedstawić
napięcie i nieporozumienia, jakie mogą wynikać z takich
istniejących przecież związków. W „You Schould Have Left”
różnicę wieku pomiędzy małżonkami przedstawiono jako jedno z
głównych źródeł ich problemów, co oczywiście nie oznacza, że
Koepp jest zdania, iż każdy taki związek jest skazany na podobne
przejścia. Wygląda na to, że napięcie wprowadza postawa Theo.
Jego chorobliwa zazdrość. Słabość, z której nie tylko zdaje
sobie sprawę, ale i pracuje nad pozbyciem się owej „toksyny”.
Stara się wyleczyć z zazdrości „domowymi sposobami” i
najwyraźniej odnosi pewne sukcesy na tym polu, ale to nie znaczy, że
całkowicie uwalnia się od podejrzeń względem swojej młodej
małżonki. One wciąż od czasu do czasu go nawiedzają. Już
wystarczającą męką jest dla niego świadomość, że kobieta,
którą kocha skończyła właśnie pracę nad filmem, w którym
znajduje się przynajmniej jedna scena erotyczna z jej udziałem, ale
z tym mężczyzna jeszcze mógłby sobie poradzić. Gorzej, gdyby się
okazało, że Susanna ma kochanka, a tego Theo nie wyklucza.
Oczywiście uspokaja się, jak może. Stara się przekonać samego
siebie, że przesadza, że żona tak naprawdę nigdy go nie
zdradziła, ale... Mężczyzna jest rozchwiany – balansuje pomiędzy
przeczuciem, że Susanna jest mu niewierna, a przekonaniem, że nadal
jest jedynym mężczyzną w jej życiu. A problem tak naprawdę tkwi
w nim. Ona tymczasem... Niby niczego, co uzasadniałoby podejrzenia
jej męża nie robi. Owszem, prawie nie rozstaje się ze swoim
smartfonem – wymienia niezliczoną ilość wiadomości tekstowych z
nie wiadomo kim – ale to jeszcze o niczym nie świadczy. W
dzisiejszych czasach sklejenie z telefonem to w końcu powszechne
zjawisko. Poza tym Susanna już za parę tygodni ma rozpocząć
zdjęcia do swojego kolejnego filmu, więc jest prawdopodobne, że
ustala szczegóły. Ale mimo wszystko... Coś może być na rzeczy.
Albo po prostu zaczęłam ulegać paranoi jej zdestabilizowanego
psychicznie małżonka.
 |
(źródło: https://beforeitsnews.com/)
|
Dobrze
zagrany, przykuwający uwagę nastrojowy horror o małżeństwie
przechodzącym dość cichy kryzys. Małżeństwie, które wybiera
się ze swoją sześcioletnią córką do dżdżystej Walii, na
angielską prowincję, do wynajętego domu przypominającego
labirynt, w którym jak można się tego spodziewać zderzymy się z
zastanawiającymi zjawiskami. A więc wychodzimy (nie licząc
krótkiego wstępu) ze sprawdzonego motywu wyjazdu do budzącego
podejrzenia, być może nawiedzonego domu na odludziu, który zwraca
uwagę nietypową architekturą. Pomysłowym projektem wnętrz.
Długimi, ciasnymi, poplątanymi korytarzami. Alienacja,
klaustrofobia, pobudzająca wyobraźnię tajemniczość,
niezdefiniowane zagrożenie, jakiś nadnaturalny wymiar grozy
czającej się w mrocznych, pomimo zaskakującej mnogości żarówek,
pomieszczeniach tego molocha. Zimnego, również przez białe światło
bijące z licznych żarówek, ale i przez dość spartański wystrój.
A zewnętrze... Cóż, istny monolit kompletnie pozbawiony
przytulnych, malowniczych akcentów. Ciemna, niegościnna, „lita
skała”, która połyka troje przybyszów z miasta. Ale czy na
pewno? Może to tylko fałszywe wrażenie wynikające z zaburzonej
perspektywy Theo Conroya. I, już w mniejszym stopniu, znajomości
konwencji, pod którą podpina się „You Should Have Left”. Bo w
końcu w historii gatunku zapisało się już trochę horrorów,
które tylko udają historie o nawiedzonych domostwach (a potem
następuje zwrot akcji) oraz takich, które można interpretować w
przynajmniej dwójnasób. „You Should Have Left” skłania do
poszukiwania odpowiedzi w dwóch miejscach. Twórcy niejako zmuszają
odbiorcę do wzięcia pod uwagę zarówno motywu złego domu, jak i
człowieka z krwi i kości popadającego w szaleństwo. Nie dając
przy tym absolutnej pewności, że któreś z tych wyjaśnień jest
tym właściwym. Istnieje szansa, że zostawi się nas z
niedopowiedzeniami, z otwartą na oścież furtką, zaproszeniem do
ukucia własnej interpretacji. Ale z czasem pojawią się też
przesłanki, które co uważniejszych widzów mogą skłonić do
wysnucia jeszcze jednej teorii. Spisek?. „You Should Have Left”
to jeden z tych horrorów, w którym przez dość długi czas
pozornie niewiele się dzieje. Obserwujemy czy to powolny rozpad
małżeństwa, czy bolesny proces naprawczy. Odzyskiwanie zaufania,
tak przecież niezbędnego, w każdym poważnym związku. Albo
zatracanie tej jego resztki, która jeszcze się ostała. Warstwa
psychologiczna/obyczajowa nie tyle jest mocno rozwinięta, ile wręcz
dominuje nad horrorem. W dalszej partii to się wyrówna, ale ci,
którzy spodziewają się mnóstwa akcentów tzw. straszących mogą
się okrutnie rozczarować. Natomiast ci, którzy wolą subtelniejsze
w formie podejście do filmowego horroru, obrazy bazujące głównie
na klimacie (ponurym, mglistym, chłodnym, tajemniczym i
nacechowanych jakąś nadnaturalnością, odczuwalną, choć nie jest
powiedziane, że w tym przypadku znajdzie ona odbicie w treści)
myślę, że mają większą szansę zaangażować się w tę
produkcję. Może nie zaraz zachwycić, bo jednak atmosfera mogła
być dużo bardziej przytłaczająca, a rozwój fabuły... Szczerze
mówiąc trochę się zawiodłam. Po wszystkich tych sugestywnych,
zagadkowych i budzących niemały dyskomfort akcentach, na które w
myślach niezmiennie reagowałam słowami „Witamy w Strefie
Mroku!”, spodziewałam się większego zaangażowania w rozwijanie
wszystkich tych tajemniczych i pożądanie nieprzyjemnych sygnałów
wskazujących na, nazwijmy to nieprzystawanie problematycznego domu
do naszego świata. Domu, w którym nie obowiązują żadna prawa
fizyki – domu, w którym wszystko się może zdarzyć. Bo wszystko
co niepojęte, irracjonalne może być jedynie projekcją udręczonego
umysłu człowieka, który ma predyspozycje do pójścia śladami
Jacka Torrance'a i George'a Lutza. Bo wszystko co niepojęte,
irracjonalne może być przynależne temu miejscu, tej odpychającej
nieruchomości, w której jest jakaś moc. Jak już, to niewątpliwie
niszcząca. Tak czy inaczej najbardziej ubolewam nad
niewykorzystaniem potencjału drzemiącego w unaocznionej już
podczas pierwszej nocy spędzanej na walijskiej wsi przez trzyosobową
rodzinę - która równie dobrze już wkrótce może się rozpaść,
jak skonsolidować - sugestii niezwyczajnie upływającego tutaj
czasu. Wygląda na to, że dla Theo płynie on innym tempem niż dla
pozostałych tymczasowych domowników tego przestronnego przybytku. A
jako że wprost przepadam za takimi wypaczeniami rzeczywistości w
kinie grozy, niechybnie zaczęłam wypatrywać dalszych oznak
zakrzywień czasoprzestrzeni, ale mój apetyt tylko połowicznie
został zaspokojony. Nie wykorzystano potencjału drzemiącego w tej
historii, a przynajmniej mnie ten kierunek nie porwał. Elementy
ciekawe (acz przynajmniej w większości nieoryginalne), a i proces
ich składania trzymający w niemałym napięciu, ale im dalej w
las... Niedosyt pozostał, choć całkiem mocno wciągnęłam się w
tę nieskomplikowaną i w sumie dosyć konwencjonalną opowieść o
małżeństwie z problemami i potencjalnie przeklętym domu na
angielskiej prowincji. Oczywiście na wzgórzu. Jakżeby inaczej.
Nie
żebym była cała w skowronkach po zobaczeniu „You Should Have
Left” Davida Koeppa, filmu opartego na powieści Daniela Kehlmanna
pod tym samym tytułem. Hollywoodzkiego nadnaturalnego horroru
psychologicznego nakręconego tak „nie po hollywoodzku”. Zero
odnotowanych efektów komputerowych i zaledwie odrobina jump
scenek. W miarę klaustrofobiczny, całkiem ponury klimacik
nadnaturalnej tajemniczości i interesująca historia, z
niepowierzchownie wykreślonymi i solidnie odegranymi postaciami.
Historia w sumie nie pierwszej świeżości, co dla poszukiwaczy
innowacyjności prawdopodobnie będzie miało decydujące znaczenie.
Więc ich pozwolę sobie nie zachęcać. Ale fanów kameralnych
nastrojowych horrorów, również gotyckich, nie czuję się w
obowiązku przestrzegać przed tym dziełkiem. Spokojnie można
zerknąć, ale też lepiej nie spodziewać się nie wiadomo czego.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz