Troje
młodych złodziei, Diana, Tony i Paul, postanawia włamać się do
okazałej posiadłości należącej do starszego małżeństwa,
Vittorio i Sary Corsinich. Nie zdają sobie sprawy, że właściciele
willi przetrzymują w domu trupy, ofiary swoich krwawych zbrodni i
posiadają mnóstwo zegarów o niezwykłych właściwościach. Tuż
po dotarciu młodych ludzi na miejsce dochodzi do przepychanek i
strzelaniny, na skutek których kilka osób ponosi śmierć. Niedługo
potem wskazówki wszystkich zegarów znajdujących się w domu
zaczynają się cofać, co przynosi ze sobą zjawiska przeczące
prawom fizyki. Młodzi włamywacze zostają uwięzieni w wielkim
domostwie i zmuszeni do konfrontacji z nadnaturalnym zagrożeniem.
Pod
koniec lat 80-tych XX wieku spółka Reteitalia zleciła dwóm znanym
reżyserom, Lucio Fulciemu i Umberto Lenziemu, nakręcenie czterech
horrorów dla włoskiej telewizji kablowej, które tworzyłyby cykl
„House of Doom” („La case maledette”), dając im całkowitą
swobodę artystyczną. Ten pierwszy stworzył „Dom zegarów” i
„Słodki dom horroru”, natomiast Lenzi nakręcił „La casa del
sortilegio” i „La casa delle anime erranti”. Jednak krótko po
powstaniu obrazów Fulciego i Lenziego uznano je za zbyt drastyczne
dla małego ekranu i zdecydowano się na dystrybucję wideo. „Dom
zegarów” obecnie przez wielu sympatyków kina grozy uznawany jest
za jeden z mniej udanych dzieł mistrza włoskiego gore, Lucio
Fulciego, twór nieporównanie słabszy od choćby „Siedmiu bram piekieł”, „Zombie pożeraczy mięsa”, czy „Nowojorskiego rozpruwacza”, ale nie krytykuje się go, aż w takim stopniu, żeby
można mówić o całkowitej porażce reżysera.
Wstępne
sceny „Domu zegarów” jawią się dosyć niekonwencjonalnie, bo
właściwie bez chwili zwłoki ujawniają prawdziwy charakter
starszego małżeństwa, które ma niedługo zostać zaatakowane
przez młodych włamywaczy. Scenariusz Gianfranco Clerici i Daniele
Stroppa w oparciu o historię wymyśloną przez samego Lucio Fulciego
już na początku zaserwował widzom wstawki świadczące o
okrucieństwie właścicieli okazałej posiadłości usytuowanej z
dala od dużych skupisk ludzkich. Dowiadujemy się, że Vittorio i
Sara Corsini jakiś czas temu zamordowali dwóch członków swojej
rodziny, a ich rozkładające się zwłoki z wielkimi gwoździami
tkwiącymi w szyjach przetrzymują w domowej kaplicy. Już zbliżenia
na twarze ciał, a ściślej odchodzące płaty skóry nadające im
bez mała makabryczny wygląd, świadczą o nieprzykładaniu przez
Fulciego większej wagi do faktu, że kręci film dla telewizji, już
te ujęcia dają odbiorcom do zrozumienia, że nie zamierzał odejść
od preferowanej stylistyki gore, czego szczerze powiedziawszy
trochę się obawiałam, wiedząc, że „Dom zegarów” został
nakręcony na potrzeby małego ekranu. Wracając jednak do Vittorio i
Sary, nie tylko obecność trupów w ich domowej kaplicy ma uczulić
widzów na ich postacie. Z tego zadania równie skutecznie wywiązuje
się przygnębiająca krótka sekwencja zabicia przez mężczyznę
ptaka tylko po to, żeby nakarmić nim jego leniwego, rozpieszczonego
kota oraz drastyczne morderstwo służącej, z obowiązkowym
charakterystycznym dla twórczości Fulciego zbliżeniem na
zakrwawione jelita wylewające się z podbrzusza ofiary. Wizualnie
sprawiające wrażenie nazbyt gumowatych i oblanych mało wiarygodną
pod kątem kolorystyki sztuczną posoką (którą notabene
wykorzystano do wszystkich ujęć gore), ale samym swoim
charakterem i śmiałym sposobem filmowania i tak mogące wprawić w
jako taki dyskomfort emocjonalny. Twórcy „Domu zegarów” w
początkowe sekwencje, które w największej mierze skupiały się na
bezwzględnym, mocno ekscentrycznym małżeństwie Corsinich, wpletli
losy trójki młodych przestępców, Diany, Tony'ego i Paula,
udających się samochodem do posiadłości sportretowanej już parki
w podeszłym wieku, celem obrabowania ich. Choć zamiar owych postaci
jest godny potępienia sądziłam, że scenarzyści już na wstępie
nieco wyidealizują ich osobowości, ażeby jakoś zachęcić
odbiorcę do kibicowania im w rychłym starciu z okrutnymi
właścicielami willi. Jednak zamiast wykreować sylwetki, z którymi
mogłabym sympatyzować, które byłyby naturalną przeciwwagą dla
czarnych charakterów w postaci Corsinich i ich jednookiego
ogrodnika, scenarzyści poruszyli wątek, który sprawił, że z
miejsca ich znienawidziłam. Po obrabowaniu przez nich przydrożnego
sklepu znaleźli w samochodzie kota, którego Paul postanowił poddać
oburzającej torturze, wkładając go do małej reklamówki. Diana,
co prawda wyraziła swój sprzeciw w stosunku do tego niczym
nieuzasadnionego okrucieństwa kolegi, próbując nawet skłonić
swojego chłopaka, Tony'ego, aby zmusił Paula do uwolnienia
zwierzaka, ale szczerze powiedziawszy czyniła to bez większego
zdecydowania i jakoś szybko pogodziła się z tym, że kot
niechybnie się udusi. Czyn Paula był tak dalece oburzający i na
wskroś przygnębiający, że miałam go w pamięci w trakcie
dosłownie wszystkich kolejnych scen, tak samo zresztą jak bierność
jego towarzyszy w obliczu tego bestialstwa, przez co niestety nie
potrafiłam przejmować się losem całej trójki. Być może
scenarzyści celowo zastosowali ten zabieg, pragnąc przewrotnie
podejść do tej konkretnej reguły kina, czyli celowo odebrać
widzom możliwość sympatyzowania z którąkolwiek z postaci,
wprowadzając poczucie obcowania z wyłącznie negatywnymi
postaciami, ale moim zdaniem odbiór filmu znacznie uprzyjemniłoby
standardowe podejście do bohaterów, zwyczajowy podział na „tych
dobrych” i „tych złych”. A już na pewno znacznie podniosłoby
to poziom napięcia, którego w „Domu zegarów” miejscami bardzo
mi brakowało, zwłaszcza, że sam mroczny klimat był niemalże
idealny.
Tuż
po dotarciu młodych złodziei do posiadłości Corsinich dochodzi do
krwawego starcia, sfinalizowanego typowymi dla Fulciego zbliżeniami
na poszarpane rany zadane ofiarom i wnętrzności wypływające z ich
ciał, ale jak się szybko okaże wyeliminowanie przeciwników wcale
nie zażegna zagrożenia. Wbrew pozorom nie mamy tutaj do czynienia z
klasycznym home invasion,
pełnym monotematycznych, mało widowiskowych pościgów po mrocznych
pomieszczeniach tylko z rasowym horrorem dosyć innowacyjnie
podchodzącym do problematyki włamania, a ściślej jego koszmarnych
następstw. Budując atmosferę obrazu twórcy dużo uwagi poświęcili
przybrudzonym, ponurym zdjęciom, którym towarzyszyła niezwykle
klimatyczna ścieżka dźwiękowa, skomponowana przez Vince'a Tempera
i które miejscami wzbogacano wyblakłymi błękitem oraz czerwienią,
przywodzącymi na myśl jakiś senny koszmar. Oprawa audiowizualna
wywoływała iście klaustrofobiczne poczucie zamknięcia w pułapce,
z której nie sposób się wydostać, w dodatku osnutej tak duszącą
aurą, że miało się wrażenie, jakby jakaś nieznana siła
autentycznie zaciskała się na walczących o życie bohaterach
filmu. Fulci kilka razy dodatkowo wzmógł oddziaływanie tej
znakomitej atmosfery, choćby w sekwencjach samoistnie otwierających
się drzwi, wyłaniania się zza rogów okaleczonych postaci, które
jeszcze chwilę wcześniej bez życia leżały na podłodze w jadalni
oraz oczywiście przybliżaniem niezwykłych tendencji zabytkowych
zegarów porozstawianych w wielu pomieszczeniach ogromnego domostwa.
Napięcie co prawda, nawet w tych dobitnie klimatycznych sekwencjach
odrobinę odstaje od reszty, ale nie z powodu nazbyt szybkich
kulminacji, małej cierpliwości twórców odnośnie budowania aury
rychłego zagrożenia w sekwencjach poprzedzających ujawnienie
natury niebezpieczeństwa tylko przez tę nieszczęsną scenę z
kotem w reklamówce, która sprawiła, że nie drżałam o los
młodych bohaterów uwięzionych w domostwie, w którym mają miejsce
irracjonalne zjawiska. No, ale mogłam przynajmniej „cieszyć oczy”
naprawdę duszącą, mroczną atmosferą, wprawiającymi w dyskomfort
oznakami zakrzywienia znanej mi rzeczywistości, podważania praw
fizyki przez „przeklęte” zegary i oczywiście paroma wstawkami
gore, które jednak zważywszy na nazwisko reżysera, mając w
pamięci krwawe ustępy, które pokazywał na wcześniejszym etapie
swojej kariery, mogłyby być trochę bardziej wymyślne. Bo choć
mistrz gore chętnie raczył mnie zbliżeniami na
przedziurawioną dłoń dziewczyny, czy rany odniesione przez ich
kolegów nie było to na tyle charakterystyczne, żebym mogła oddać
twórcom „Domu zegarów” jakaś wielką inwencję, ale też nie
aż tak słabe, żebym mogła się zirytować. Ale już wspomniana
moc zegarów, czy nawet zakończenie w moim pojęciu cechowały się
sporą pomysłowością. W dodatku to ostatnie zostawiło mnie w
przekonaniu, że oto sprawiedliwości stało się zadość UWAGA
SPOILER choć osoby uznające wyższość życia ludzkiego nad
zwierzęcym może zbulwersować to moje stwierdzenie... KONIEC
SPOILERA.
„Dom
zegarów” bez wątpienia nie wpisuje się w czołówkę filmów
Lucio Fulciego. Na tle całego nurtu gore również nie jawi
się jakoś nadzwyczaj zjawiskowo, ale myślę że chociażby ze
względu na niemalże doskonałą oprawę audiowizualną i ciekawy
temat przewodni zasługuje na uwagę fanów gatunku. Zapewne nie będę
o nim długo pamiętać, ale oglądało mi się ten twór na tyle
znośnie, żebym nie żałowała czasu poświęconego na jego seans.
Zresztą nie wiem, czy wyrzucałabym sobie marnotrawienie cennych
minut życia nawet wówczas, gdyby „Dom zegarów” okazał się
całkowitą porażką (którą moim zdaniem nie jest), bo uważam za
obowiązek oglądanie wszystkich filmów stworzonych przez Lucio
Fulciego, które tylko wpadną mi w ręce.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz